Τα τελευταία χρόνια με χαρά σημειώνω αξιόλογες προσπάθειες διεθνοποίησης της παρουσίας ελληνικών ΟΚοιΠ, με διευρυμένη παρουσία εκτός ελληνικών συνόρων, με συμμετοχή σε διεθνή και ευρωπαϊκά fora, δηλώνοντας παρών σε διαβουλεύσεις και στη σύνταξη προτάσεων πολιτικής. Μάλιστα, πολύ συχνά δεν είναι μόνο οι μεγαλύτερες οργανώσεις που καταγράφουν μια τέτοια δραστηριοποίηση αλλά μικρότερες, που αν και δεν τους περισσεύουν πόροι επενδύουν σε μια τέτοια στρατηγική.
Το δίχως άλλο, αυτή η εξέλιξη είναι ιδιαιτέρως θετική για το οικοσύστημά μας, καθώς η σχετική δικτύωση φέρνει πολλές προσλαμβάνουσες, καινοτόμες ιδέες, περαιτέρω ανάπτυξη συνεργασιών.
Αναμφίβολα, παράλληλα με αυτές τις πρακτικές θα ήταν πολύ σημαντική και μια διεθνοποίηση των στρατηγικών ανεύρεσης πόρων. Δυστυχώς υπολειπόμαστε σε αρκετά μεγάλο βαθμό ακόμα. Ο κυριότερος λόγος αυτής της ανάγκης είναι ότι, βάσει των εκτιμήσεών μας, το οικοσύστημα έχει φτάσει σε ένα τέτοιο μέγεθος και βάθος που οποιαδήποτε περαιτέρω μεγέθυνσή του απαιτεί μια σοβαρή διεύρυνση των πηγών χρηματοδότησης που θα έχει στη διάθεσή του.
Σκεφτείτε πόσο αισθητή γίνεται στις μέρες μας μια είδηση για τον περιορισμό κάποιας χρηματοδοτικής πηγής, είτε λόγω στρατηγικών επιλογών (π.χ. στα κοινωφελή ιδρύματα) είτε λόγω κάποιας αρνητικής δημοσιότητας (π.χ. στις δωρεές ιδιωτών). Με τη μείωση του ρυθμού δημιουργίας νέων κοινωφελών ιδρυμάτων, τη στασιμότητα (στην καλύτερη των περιπτώσεων!) των ιδιωτικών δωρεών και τη μη γραμμική ανάπτυξη της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης μας λείπουν εκείνες οι πηγές χρηματοδοτήσεων που θα επιτρέψουν, με όρους αξιόπιστης οικονομικής βιωσιμότητας, να αναπτυχθούν περαιτέρω πολλές οργανώσεις, ειδικά αυτές που δημιουργήθηκαν από την έναρξη της κοινωνικοοικονομικής κρίσης και ύστερα.
Έτσι, η διεθνοποίηση των πηγών χρηματοδοτήσεων αναδεικνύεται σε μονόδρομο. Και αν και η ανεύρεση πόρων αποτελεί συνηθέστερα μια μοναχική πορεία, όσο πιο πετυχημένες είναι οι ενέργειες κάποιων οργανώσεων στο να εξασφαλίσουν πόρους από το εξωτερικό τόσο διευκολύνεται η ανάλογη επέκταση άλλων οργανώσεων – με τη δημιουργία θετικών προηγούμενων, την καταγραφή βέλτιστων πρακτικών, την εξοικείωση με την αναγκαιότητα μιας τέτοιας στρατηγικής.
Στο τρέχων τεύχος του Civil Society Updates επιχειρείται μια σκιαγράφηση αυτής της πορείας και των δυνατοτήτων ανεύρεσης πόρων από το εξωτερικό. Διαβάζει κανείς για τη χρήση του crowdfunding για να προσεγγίσει ιδιώτες δωρητές στο εξωτερικό, πετυχημένους τρόπους προσέγγισης κοινωφελών ιδρυμάτων εντός της Ευρώπης αλλά και το πως τα ευρωπαϊκά προγράμματα μπορούν να αποτελέσουν μια αρκετά σταθερή πηγή εσόδων για μια οργάνωση. Παράλληλα, φιλοξενούμε απόψεις και εμπειρίες από την «άλλη όχθη», αυτή του κάτοικου εξωτερικού που θέλει να βοηθήσει μια ελληνική οργάνωση να πετύχει τους στόχους της.
Το ενδιαφέρον με όλες αυτές τις περιπτώσεις είναι ότι υπάρχει σημαντική τεχνογνωσία πλέον εντός της χώρας (σκεφτείτε για παράδειγμα τα σεμινάρια για ευρωπαϊκούς πόρους του HIGGS) καθώς και σχετικά εργαλεία (π.χ. το Transnational Giving Europe) ώστε να γίνει ευκολότερη αυτή η αναζήτηση πόρων από το εξωτερικό.
Αυτό που απομένει είναι η συνειδητή ανάπτυξη σχετικών στρατηγικών ώστε να επιτευχθεί μια σταδιακή και βαθιά ωρίμανση αυτών των χρηματοδοτικών καναλιών προς όφελος των κοινωφελών δράσεων εντός της χώρας.
Δρ. Σωτήρης Πετρόπουλος
Συνιδρυτής του HIGGS